شورای اسلامی و ضرورت تشکیل 

شورای اسلامی شهر و روستا نام شوراهایی است که در شهرها و روستاهای ایران بطور جداگانه با رای مردم همان حوزه انتخاب می‌شوند.

بر لزوم وجود شوراهای مختلف در قانون اساسی تصریح شده‌است، اما تدوین سازوکار اجرایی آن تا دولت اول خاتمی به تعویق افتاد.

اولین دوره انتخابات سراسری شوراهای اسلامی کشور در 17 اسفند سال 1377 با استقبال زیاد مردم در بیش از 40000 حوزه انتخاباتی برگزار گردید و نهایتاً حدود 200 هزار نفراز منتخبین مردم جهت اداره

امور شهرها وروستاهای کشور به عنوان عضو شورای اسلامی شهر یا روستا برگزیده شدند.

شروع به کار شوراهای اسلامی از 9 اردیبهشت سال 1378 و همزمان با پیام روح‌الله خمینی در خصوص شوراها و با صدور پیام ویژه‌ای از سوی سیدعلی خامنه‌ای آغاز گردید. این نهاد مردمی فعالیت‌های

گسترده و موثری در کل کشور دارد.

 با اجرایی شدن قانون شوراها و ورود شوراهای محلی به عرصه مدیریت کشور یکی از مهم­ترین اهداف قانون اساسی جمهوری اسلامی که واگذاری امور محلی به دست خود مردم محل بوده تحقق عینی یافت.

     در واقع با بررسی اصول مختلف قانون اساسی از جمله اصل هفتم که اشعار دارد:  «...شوراها از ارکان تصمیم­گیری و اداره امور کشورند ...» و اصول یکصدم تا یکصد و ششم قانون اساسی که در قالب

فصل هفتم تحت عنوان شوراها آمده است، می­توان نتیجه گرفت؛ در نظام جمهوری اسلامی برای نهاد شوراها جایگاه بس رفیعی درنظر گرفته شده است.

     و قانونگذار اساسی با پیش­بینی این اصول قصد جلب مشارکت عامه­ی مردم در تعیین سرنوشت خود را داشته است تا از این طریق با واگذاری امور محلی به مردم هر محل از ابتکارات، خلاقیت­ها و نوآوری

ایشان در اداره­ی امور غیرحکومتی استفاده نماید. البته این اعطای حق نباید نافی اصل مهم و حیاتی «وحدت ملی و تمامیت ارضی کشور» باشد چرا که در این راستا تابعیت حکومت مرکزی، رعایت عوامل و

عناصر تشکیل دهنده دولت، عدم خدشه به ساختار کلی حکومت و حاکمیت دولت به بهانه­های حفظ مصالح و مقتضیات محلی، رعایت موازین قانونی و شرعی در  قانون­گذاری­ها و انتخابی بودن و مردمی بودن

اعضای شوراها، بایستی مراعات گردد، که در غیر این صورت با روح کلی دیدگاه قانونگذار اساسی در خصوص شوراها منافات خواهد داشت.

     در کشور ما ضرورت حضور مردم در عرصه­های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی روزبروز بیشتر می­شود؛ از جمله­ی نهادهایی که با حضور پررنگ مردم پویاتر می­گردد؛ شوراها می­باشند. در بدو امر شکل­گیری این نهاد مردمی، امتیازات و تأثیرات اجتماعی مثبتی در سایه فعالیت شوراها مدنظر بود که به پاره­ای از آن اشاره  داریم.

•    پر کردن خلاء مدیریتی در روستا

     با شکل­گیری شوراهای اسلامی روستا و انتخاب دهیار توسط شورای روستا، امید آن است که بخش عمده­ای از مشکلات روستائیان درخصوص مسائل روستا در حوزه مدیریت روستا مرتفع گردد و در واقع

خواست­ها، نیازها و اقدامات روستائیان از طریق شورای روستا و دهیار بررسی و درخواست شود که به سرانجام مقصود که همانا رفع مشکلات متعدد روستانشینان است، برسد.

•  انتقال مدیریت از دولت به مردم

     انتقال تدریجی مدیریت امور محلی در راستای جلب همکاری مردم محل در حوزه­های عمرانی، بهداشتی، آموزشی، رفاهی، اقتصادی، اجتماعی و ... در حوزه­ی مدیریت شهری از دولت به مردم هر شهر از

طریق تشکیل شوراها. ازجمله اهداف درازمدت حکومت در راستای بسط مشارکت مردم در تصمیم­گیری­های محلی است.

•  اجرای سیاست عدم تمرکز

     به دلیل تنوع فرهنگی و تعدد اقوام و گستره­ی کشور و ویژگی­های خاص هر محل بهترین روش اجرای سیاست عدم تمرکز در کشور اجرای قانون شوراها و تشکیل شوراهای شهر و روستا در اقصی نقاط کشور

پهناور ایران می­باشد. تا بخشی از امور غیرحکومتی به مردم محل واگذار گردد.

•  سپرده شدن کار مردم به مردم و ارتقاء مشارکت

     دولت می­تواند با شناسایی مسئولیت­هایی که بیشتر به مردم ارتباط دارد و عدم دخالت دولت در آنها که در درازمدت به نفع دولت است و واگذاری آنها به مردم و جلب مشارکت مردم در اداره­ی امور مرتبط به خود،

بهتر به وظایف خاص حکومتی خود بپردازند.

•  سرعت بخشیدن به جریان کارها و امور مردم

     شوراهای اسلامی محلی می­توانند با شناسایی دقیق­تر موانع بر سر راه کارهای مردم و هموار کردن مسیر پیشرفت کارها به اجرای برنامه­های مختلف دولت کمک کنند که نتیجه­ی این امر بهبود اوضاع مردم و

سرعت بخشیدن به حل مشکلات ایشان است.

•  رفع تبعیض

     نهاد «شورا» چون برخاسته از متن مردم هستند می­توانند خلاء حضور کمرنگ دولت­مردان در مناطق دورافتاده از مرکز را، که بطور طبیعی از امکانات کمتری  بهره­مندند، پر کنند و با شناسایی نارسایی­ها و انتقال آنها به دولت، در حد خود به رفع تبعیض کمک شایانی کنند.

•  نظارت اجتماعی در کلیه نقاط کشور

     منتخبین مردم در شوراهای اسلامی سراسر کشور بدلیل حضورشان در منطقه و محل خود می­توانند بهترین ناظرین اجتماعی بر امور محلی خود باشند و در صورت بروز مشکل سریعاً جلوگیری کرده و اجازه­ی

انحراف را به جریان امور مردم ندهند.

•  کامل نمودن کار دستگاه­های دولتی و کمک به مسئولان محلی

     با تـوجه به شـرح وظایف شـوراهـای محلـی که مهمتریـن آن تشخیص نیازها و

کمبودهای محلی است که از طریق برنامه­ریزی و ارائه­ی راه­حل به مقامات دولتی مستقر در محل می­توانند صاحب نقش مکمل فعالیت دستگاه­های دولتی باشند و از طریق جلب مشارکت اهالی محل به تحقق برنامه­های مختلف دولت کمک کنند.

•  هدایت و رهبری امور محلی و منطقه­ای

     نمایندگان مردم در شوراهای محلی به دلیل اینکه برخاسته از متن مردم هستند بهتر از عوامل دولتی که بعضاً غیربومی نیز می­باشند می­توانند امر هدایت و رهبری را در امور محلی و منطقه­ای برعهده گیرند.

•  آگاه نمودن مردم نسبت به جریان امور و مشکلات

     بدلیل روانی و به لحاظ اینکه اعضای شوراهای محلی منتخبین مردم محل هستند بهتر می­توانند مشکلات مردم و نقاط ضعف کارها را تشخیص دهند و هنگام ارائه به مردم از استقبال بیشتری نسبت به مقامات دولتی مستقر در محل به دلیل بومی بودن و مردمی بودن، برخوردارند.

•  بالا بردن ظرفیت­ها و توان عملکرد دولت در انجام برنامه­ ها

     شوراها با بسترسازی و فضاسازی مناسب می­توانند به ارتقای ظرفیت­های کاری دولت در حوزه­های مختلف عمرانی، بهداشتی، رفاهی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... کمک کنند و از طریق جلب مشارکت عامه، دولت را در تحقق اهداف محلی خود کمک کنند.

•  نیروسازی و رشد استعدادهای مردمی

     نهاد «شورا» می­توانند با کشف استعدادهای اهالی محل و تشویق و ترغیب آنها به فعالیت­های گروهی و اجتماعی و ایجاد بستر مناسب از طریق آموزش، از قوه­ی خلاقیت، ابتکارات و نوآوری اهالی محل در حل مشکلات و معضلات محلی نهایت استفاده را ببرد و با تشکیل انجمن­ها و کمیسیون­های مشورتی، توان فکری خود را افزایش داده و هم بستری برای تضارب آراء اهالی محل و باب شدن ارائه راه­حل و پیشنهادهای سازنده از سوی اهالی را ایجاد کرده و در نهایت به بالا بردن سطح همفکری و همکاری در سطح محلی کمک کند.

بخواهید تا انجام دهم